Zuiveren van afvalwater

Rioolwaterzuiveringsinstallaties

Op onze rioolwaterzuiveringsinstallaties, afgekort RWZI’s, zuiveren we het afvalwater van de inwoners en bedrijven in ons gebied. Het meeste afvalwater wordt geloosd op een gemeentelijk rioolstelsel. Hierna nemen wij het afvalwater over: via ons stelsel van 420 km leidingen en 102 pompgemalen gaat het naar een van onze 7 RWZI’s. In de rioolwaterzuiveringsinstallaties zuiveren we het afvalwater door middel van fysische (zeven, bezinken) en biologische (bacteriën) zuiveringsstappen. Daarna kan het geloosd worden op het oppervlaktewater.

Zo werken we aan schoon water

Zorgen voor schoon water door een goede zuivering doen we op verschillende manieren:

• We voldoen aan de nieuwe Richtlijn Stedelijk Afvalwater (2025) door  medicijnresten te verwijderen. Dit doen we bijvoorbeeld met onze poederkoolinstallatie op de zuivering in Oijen. Op de zuiveringen in Dinther en in Vinkel worden vergelijkbare installaties gebouwd. Uiterlijk 2045 worden op al onze rwzi’s medicijnresten verwijderd!

• We realiseren aanvullende zuiveringsstappen zodat we nutriënten (fosfor en stikstof) nog beter kunnen verwijderen. Dat draagt bij aan het realiseren van de doelen uit de Kaderrichtlijn Water (KRW).
• We doen proeven met kunstmatige intelligentie in de besturing van een zuivering en breiden dit uit naar onze rioolwatergemalen.
• We zijn in gesprek met bedrijven om gezuiverd rioolwater in te zetten als herbruikbaar water in plaats van als afvalproduct. Ook onderzoeken we of schoon afvalwater lokaal ingezet kan worden om de droogteproblematiek in ons gebied tegen te gaan, bijvoorbeeld in verdrogende beken of als aanvulling op het dalende grondwater.
• We bereidden ons voor op de inzet van restwarmte uit onze zuiveringen met behulp van Aquathermie. Waar mogelijk faciliteren we aquathermie voor het duurzaam (aardgasloos) verwarmen van gebouwen.
• De bacteriën op de zuiveringen produceren broeikasgassen. Met lachgassensoren op enkele zuiveringen brengen we dit beter in beeld. We onderzoeken hoe we de komende jaren minder lachgas kunnen uitstoten op onze rioolwaterzuiveringen. Een lagere uitstoot leidt tot een kleinere CO2-voetafdruk én tot schoner water in ons werkgebied.
• Daarnaast werken we samen met andere partijen zoals collega waterschappen en de provincie, om te onderzoeken hoe we om kunnen gaan met ‘nieuwe stoffen’ in het water die de waterkwaliteit bedreigen. In de Schone Maaswaterketen onderzoeken we nieuwe meetmethodes op de rwzi’s en onderzoeken we welke schadelijke stoffen in de Maas zitten en of ze afkomstig zijn vanuit het buitenland, regionaal landelijk gebied of uit de rwzi’s.

Meer over waterkwaliteit

Waarde halen uit afvalwater

We worden ons er steeds meer van bewust dat afval nog vele waardevolle elementen bevat. Op onze rioolwaterzuiveringsinstallaties proberen we deze elementen er op een natuurlijke manier uit te halen.

• Op twee RWZI’s maken we biogas door het vergisten van zuiveringsslib dat ontstaat tijdens het zuiveringsproces. We gebruiken dit biogas om zelf energie op te wekken en we leveren dit aan derden. Zo laat de afvalstoffendienst van de gemeente ‘s-Hertogenbosch er vrachtwagens op rijden en gebruikt Heineken het om haar brouwketels mee te verwarmen. (nieuwsbericht)
• Op onze rioolwaterzuivering in Asten testen we vanaf begin 2025 ook een fijnzeef-installatie genaamd Icabus.
• Ook fosfaat proberen we op zoveel mogelijk plekken als een vaste stof uit het afvalwater te winnen, zodat dit weer gebruikt kan worden als kunstmest.
• In het Waterbeheerplan 2022-2027 staat de doelstelling om bij alle zuiveringen, waar dat rendabel is, energie en grondstoffen te winnen. Hiervoor werken we bijvoorbeeld samen met AquaMinerals.

Afvalwaterstrategie 2026-2036

In juli 2025 heeft het algemeen bestuur van het waterschap ingestemd met een nieuwe afvalwaterstrategie. Daarmee zetten we in op een schone, circulaire en slimme waterketen. Zo streven we ernaar dat in 2050 al het gezuiverde water wordt ingezet met een positief effect op het watersysteem en andere toepassingen.

Zo willen zo’n 30 procent van het kostbare schoongemaakte zoete water nóg verder zuiveren, zodat het kan worden ingezet als bron voor de aanvulling van grondwater en als lokaal proceswater voor landbouw en industrie. Dit helpt de gevolgen van de toenemende droge zomers aan te pakken. In pilots wordt gekeken hoe dat vorm krijgt. Geïnteresseerden kunnen zich nu al melden.

In de nieuwe afvalwaterstrategie staat ook dat er in de toekomst waarschijnlijk een heel nieuwe manier van water zuiveren nodig zal zijn. Wij doen daar onderzoek naar, samen met het kenniscentrum STOWA in het onderzoeksprogramma ‘Zuivering van de toekomst’.

Bekijk onze afvalwaterstrategie (pdf, 4.9 MB)

Dit kun jij doen: spoel alleen de 3 P’s door

We willen de kosten voor het zuiveren van afvalwater zo laag mogelijk houden. Jij kunt ons daarbij helpen door het riool alleen te gebruiken waarvoor het bedoeld is en dus bewuster door te spoelen. Alleen de 3 P’s mogen worden doorgespoeld: poep, plas en (wc-)papier. Dus geen tampons, vochtige doekjes, verf, chemische middelen, medicijnen of frituurvet. Deze materialen zijn moeilijk uit afvalwater te zuiveren en kunnen zorgen voor verstoppingen in jouw riolering of bij onze gemalen.

Meer over wat jij kunt doen

Hoe werkt onze rioolwaterzuivering?