Ecologische Verbindingszones: Leijgraaf, Groote Wetering, Schijndelse- en Molenheide Loop


Langs de Leijgraaf, Groote Wetering, Schijndelse- en Molenheide Loop gaan we meerdere ecologische verbindingszones aanleggen. Een EVZ is een strook natuur langs de beek die de natuurgebieden verbindt. Met dit project wordt werk met werk gemaakt. Dat betekent dat ook andere opgaven, kansen of knelpunten die er zijn waar mogelijk meteen worden meegenomen.

Locatie

In totaal realiseren we binnen dit project circa 10 kilometer aan ecologische verbindingszones (EVZ). Het project is op te knippen in drie deelgebieden: het gebied van de Groote Wetering, de Leijgraaf* en de Schijndelse- en Molenheide Loop. Hieronder volgt een beknopte beschrijving van elk deelgebied.

*In december 2023 start ook een EVZ-traject bij de Leijgraaf rondom Het Schoor in Heeswijk-Dinther. Meer informatie vind je hier.

De Groote Wetering stroomt vanaf de Maashorst in de westelijke richting naar ’s-Hertogenbosch, via de gemeenten Bernheze en ‘s-Hertogenbosch, en nabij bosgebieden zoals de Wamberg, de Hooge Heide en de Maashorst.

We gaan een EVZ realiseren tussen grofweg de Loosbroeksestraat en het Molenpad, nabij de Vinkelse Molen.

Leijgraaf stroomt door de gemeenten Sint-Michielsgestel, Uden en Meierijstad. De Leijgraaf moet een verbinding gaan vormen tussen het Aa-dal en de natuurgebieden Lage Gooren, Kooldert, Bedaf, Heische wal en Heeswijkse bossen doorgetrokken tot de omgeving bij kasteel Heeswijk. De Leijgraaf is vooral van belang om de populaties van de das en struweelvogels over een vrij grote afstand met elkaar in verbinding te brengen. Deze EVZ kan aangesloten worden op al bestaande landschapselementen zoals houtwallen, hagen en tuinen. Daarnaast is de waterloop een geschikt  leefgebied voor de kleine modderkruiper en waterplanten zoals de drijvende waterweegbree. Zowel benedenstrooms als bovenstrooms wordt er langs de Leijgraaf EVZ’s aangelegd.

In het benedenstroomse deel van de Leijgraaf (tussen Dreef en Gouverneursweg) wordt ook de kade langs de beek verbeterd. Omdat het waterschap hier aan de noordzijde aan de slag gaat met het realiseren van een EVZ wordt de aanpak van de kade hier integraal meegenomen. In de praktijk betekent dit dat de kade wordt opgeschoven (van de watergang af) en tussen de Leijgraaf en de nieuwe kade de EVZ wordt gerealiseerd. Uiteraard wordt hierbij beoordeeld hoe hoog de kade moet worden.

Bovenstrooms van de Leijgraaf wordt verspreid langs de beek in totaal 2,8 km aan EVZ aangelegd en worden ook 4 vismigratieknelpunten aangepakt. In dit deel van de Leijgraaf is er in de huidige situatie sprake van een knelpunt in waterafvoer. Bij bijvoorbeeld hevige regenval kan opstuwing van water ontstaan en dit zorgt soms voor hogere waterstanden. Met de realisatie van de EVZ wordt de Leijgraaf breder gemaakt en wordt hiermee ook het waterknelpunt opgelost.

Deze twee beken stromen door de gemeenten Meierijstad en Sint-Michielsgestel. De Molenheide Loop ligt ten noorden van Schijndel, nabij het natuurgebied het Wijboschbroek; een waardevol, kwelrijk natuurgebied voor verschillende soorten amfibieën. De Schijndelse Loop is een verbeterde beek, gelegen in een overwegend open agrarisch landschap.

De Schijndelse- en Molenheide Loop zijn een verbindende schakel tussen het Wijboschbroek, De Geelders en het Dommeldal. Door zones langs de waterlopen aan te passen, kunnen amfibieën beter migreren naar het beekdal van de Aa of De Geelders. Daarvoor zijn poelen nodig, afgestemd op de habitateisen van de gewenste soorten en bedoeld als stapstenen op de migratieroutes.

Wat gaan we doen?

  • We leggen een flauwe, natuurvriendelijke oever langs delen van het traject;
  • We leggen poelen voor amfibieën aan;
  • We maken vispassages bij enkele stuwen;
  • We maken een deel van de Leijgraaf breder, waardoor het minder opstuwing veroorzaakt en wateroverlast zal afnemen;
  • We verbeteren de kade langs een deel van de noordzijde van de Leijgraaf;
  • We planten in de EVZ’s struiken voor verschillende doelsoorten die daar baat bij hebben;
  • We richten het gebied in met het streven dat er na verloop van tijd een bloemrijk grasland ontstaat.

Planning

De werkzaamheden aan de Groote Wetering, de Schijndelse- en Molenheide Loop worden momenteel uitgevoerd. Aannemer Vissers Ploegmakers is aangesteld voor het werk aan de Groote Wetering, aannemer FL B.V. voor het werk aan de Schijndelse- en Molenheide Loop. In Q2 van 2024 zijn de werkzaamheden klaar.

Tip: BouwApp! Volg het werk aan de EVZ Schijndelse- en Molenheide Loop

De_BouwApp_QR-code

Via de BouwApp ontvang je berichten van de aannemer over de voortgang van het werk. Denk aan mijlpalen in het werk, berichten over mogelijke wegafsluitingen etc. Ook kun je via de app direct contact opnemen met de omgevingsmanager.

De app is gratis te downloaden in de Appstore of Playstore. Of scan de qr-code hiernaast.

Wat hebben we gedaan?

  • We analyseerden in 2020 wat de opgaven waren in het projectgebied met betrekking tot ecologie en watersysteem. De eerste ontwerpen voor de EVZ’s deelden we in december 2020 met de streek via een online storymap. Vervolgens hebben we de ontwerpen verder uitgewerkt, ook in relatie tot de reacties uit de streek. De ontwerp-projectplannen Waterwet lagen ter inzage van 7 juni 2021 tot en met 19 juli 2021.
  • Het algemeen bestuur van waterschap Aa en Maas heeft op 15 juli 2022 de projectplannen Waterwet voor EVZ Groote Wetering en voor EVZ Schijndelse- en Molenheide Loop vastgesteld. De projectplannen lagen van 29 juli 2022 tot en met 9 september 2022 ter inzage.
  • Op 17 december 2021 stelde het algemeen bestuur van waterschap Aa en Maas het projectplan Waterwet Leijgraaf vast. De start van de uitvoering is door omstandigheden uitgesteld. Zodra we een meer concrete datum hebben, maken we die bekend.
  • Vanwege de start van het werk aan de Schijndelse- en Molenheide Loop en aan de Groote Wetering, organiseerden we in augustus 2023 twee inloopavonden.

Samenwerkingspartners

  • Gemeente Meierijstad
  • Gemeente Sint-Michielsgestel
  • Gemeente Uden
  • Gemeente Bernheze
  • Gemeente ’s-Hertogenbosch
  • Ingenieursbureau ID Verde
  • Provincie Noord-Brabant
  • Staatsbosbeheer
  • Wilco Verbruggen
  • Siebe van de Crommert

Dit project is medegefinancierd door provincie Noord-Brabant

Logo-Provincie-1530x852 (2)

Projecten in de buurt

De volgende projecten bevinden zich in de buurt van de Ecologische Verbindingszones: Leijgraaf, Groote Wetering, Schijndelse- en Molenheide Loop

EVZ Leijgraaf - Het Schoor

Luchtfoto van de Aa bij Heeswijk-Dinther

Ook langs de Leijgraaf in Heeswijk-Dinther rondom Het Schoor leggen we een ecologische verbindingszone en natuurvriendelijke oever aan.

Natte Natuurparel Wijboschbroek

Foto van de Biezenloop in Wijboschbroek

Voor de Natte Natuurparel Wijboschbroek is een gebiedsontwikkeling gestart. Belangrijk doel is vernatting om soorten als blauwe rapunzel en eenbes te behouden.

Aa Heeswijk Dinther

Luchtfoto van de Aa bij Heeswijk-Dinther

In de jaren ‘30 is de Aa gekanaliseerd. Dit kan zorgen voor wateroverlast of juist voor droogte. Aa en Maas gaat aan de slag met de Aa bij Heeswijk-Dinther.