In het district Beneden Aa gaan we samen met gemeenten meerdere ecologische verbindingszones (EVZ’s) aanleggen. We gaan aan de slag langs de Leijgraaf, Groote Wetering, Schijndelse- en Molenheide Loop. Een EVZ is een strook natuur langs de beek die de natuurgebieden verbindt. Met dit project wordt werk met werk gemaakt. Dat betekent dat ook andere opgaven, kansen of knelpunten die er zijn waar mogelijk meteen worden meegenomen.
Locatie
In totaal realiseren we binnen dit project circa 10 kilometer aan ecologische verbindingszones (EVZ). Het project is op te knippen in drie deelgebieden: het gebied van de Groote Wetering, de Leijgraaf en de Schijndelse- en Molenheide Loop. Hieronder volgt een beknopte beschrijving van elk deelgebied.
De Groote Wetering stroomt vanaf de Maashorst in westelijke richting in de richting van ’s-Hertogenbosch. De Groote Wetering stroomt in de gemeenten Bernheze en ‘s-Hertogenbosch nabij diverse bosgebieden zoals de Wamberg, de Hooge heide en de Maashorst. De beek is een belangrijke schakel voor de natuur.
We gaan met dit project een EVZ realiseren tussen grofweg de Loosbroeksestraat en het Molenpad (nabij de Vinkelse Molen). In dit traject liggen twee stuwen die nu een knelpunt vormen voor vismigratie. In het project zullen deze vismigratieknelpunten worden aangepakt door een vispassage aan te leggen.
Leijgraaf stroomt door de gemeenten Sint-Michielsgestel, Uden en Meierijstad. De Leijgraaf moet een verbinding gaan vormen tussen het Aa-dal en de natuurgebieden Lage Gooren, Kooldert, Bedaf, Heische wal en Heeswijkse bossen doorgetrokken tot de omgeving bij kasteel Heeswijk. De Leijgraaf is vooral van belang om de populaties van de das en struweelvogels over een vrij grote afstand met elkaar in verbinding te brengen. Deze EVZ kan aangesloten worden op al bestaande landschapselementen zoals houtwallen, hagen en tuinen. Daarnaast is de waterloop een geschikt leefgebied voor de kleine modderkruiper en waterplanten zoals de drijvende waterweegbree. Zowel benedenstrooms als bovenstrooms wordt er langs de Leijgraaf EVZ’s aangelegd.
Deze twee beken stromen door de gemeenten Meierijstad en Sint-Michielsgestel. De Molenheide Loop ligt ten noorden van Schijndel, nabij het natuurgebied het Wijboschbroek. Dit natuurgebied is een waardevol, kwelrijk natuurgebied voor verschillende soorten amfibieën. De Schijndelse Loop is een verbeterde beek, gelegen in een overwegend open agrarisch landschap. De Schijndelse- en Molenheide Loop vormen een schakel in de verbinding tussen het Wijboschbroek, De Geelders en het Dommeldal.
Om het mogelijk te maken dat de amfibieën in het Wijboschbroek naar het beekdal van de Aa of de Geelders kunnen migreren moeten de verbindingszones langs beide lopen worden aangepast op de aanwezige soorten. Dit betekent dat er diverse poelen moeten worden aangelegd met een goede wijze van beheer en onderhoud dat is afgestemd op de habitateisen van de gewenste soorten. Diverse andere amfibieën zullen hiervan ook profiteren. Onderdeel van de opgave is ook de aanleg van vispassages bij twee stuwen.
Wat gaan we doen?
- We leggen een flauwe, natuurvriendelijke oever langs delen van het traject;
- We leggen poelen voor amfibieën aan;
- We maken vispassages bij enkele stuwen;
- We maken een deel van de Leijgraaf breder, waardoor het minder opstuwing veroorzaakt en wateroverlast zal afnemen;
- We verbeteren de kade langs een deel van de noordzijde van de Leijgraaf;
- We planten in de EVZ’s struiken voor verschillende doelsoorten die daar baat bij hebben;
- We richten het gebied in met het streven dat er na verloop van tijd een bloemrijk grasland ontstaat.
Planning
- Het algemeen bestuur van waterschap Aa en Maas heeft op 15 juli 2022 het definitief projectplan Waterwet EVZ Groote Wetering en het definitief projectplan Waterwet EVZ Schijndelse- en Molenheide Loop vastgesteld. De projectplannen lagen van 29 juli 2022 tot en met 9 september 2022 ter inzage. Door de uitspraak van de Raad van State met betrekking tot stikstofdepositie in de uitvoering van projecten is de planning voor de realisatie vertraagd. De uitvoering staat nu gepland vanaf september 2023.
- Op 17 december 2021 stelde het algemeen bestuur van waterschap Aa en Maas het projectplan Waterwet Leijgraaf vast. De start van de uitvoering is door omstandigheden uitgesteld. Zodra we een meer concrete datum hebben, maken we die bekend. De werkzaamheden duren ongeveer 4 tot 5 maanden.
Wat hebben we gedaan?
We analyseerden in 2020 wat de opgaven waren in het projectgebied met betrekking tot ecologie en watersysteem. Daarna hebben we de eerste ontwerpen voor de verschillende EVZ’s gemaakt. Die zijn medio december 2020 met de streek gedeeld via een interactieve webpagina: een storymap. Vervolgens hebben we de ontwerpen nader uitgewerkt, ook in relatie tot de reacties uit de streek. We stelden vervolgens de ontwerp-projectplannen Waterwet op. Deze lagen ter inzage van 7 juni 2021 tot en met 19 juli 2021.
Samenwerkingspartners
- Gemeente Meierijstad
- Gemeente Sint-Michielsgestel
- Gemeente Uden
- Gemeente Bernheze
- Gemeente ’s-Hertogenbosch
- Ingenieursbureau ID Verde
- Provincie Noord-Brabant
- Staatsbosbeheer
- Wilco Verbruggen
- Siebe van de Crommert
Dit project is medegefinancierd door provincie Noord-Brabant
Projecten in de buurt
De volgende projecten bevinden zich in de buurt van de Ecologische Verbindingszones: Leijgraaf, Groote Wetering, Schijndelse- en Molenheide Loop
Natte Natuurparel Wijboschbroek
Voor de Natte Natuurparel Wijboschbroek is een gebiedsontwikkeling gestart. Belangrijk doel is vernatting om soorten als blauwe rapunzel en eenbes te behouden.
Aa Heeswijk Dinther
In de jaren ‘30 is de Aa gekanaliseerd. Dit kan zorgen voor wateroverlast of juist voor droogte. Aa en Maas gaat aan de slag met de Aa bij Heeswijk-Dinther.
Lees meer over
Contact
Bart Engels
- Functie
- Projectleider
- Telefoon
- 06 - 51 58 87 83
- bengels@aaenmaas.nl
Tessa van Acht
- Functie
- Assistent projectleider
- Telefoon
- 06 - 34 32 31 53
- tvanacht@aaenmaas.nl
Documenten
- Definitief Projectplan Leijgraaf (pdf, 78 MB) en inrichtingstekening traject Middelrode (pdf, 5.5 MB) en inrichtingstekening traject A50 incl. profielen (pdf, 6.3 MB)
- Definitief Projectplan Groote Wetering (pdf, 1.7 MB) en inrichtingstekening (pdf, 6.5 MB)
- Definitief Projectplan Schijndelse- en Molenheide Loop (pdf, 1.9 MB) en inrichtingstekening (pdf, 16 MB)