Waterbericht mei 2022


3 juni 2022

Mei begon droog. Maar vooral in de tweede helft van de maand vielen er verspreid over ons werkgebied (onweers)buien. Daarbij was mei vrij koel. Die combinatie zorgde ervoor dat het niet nog droger werd. In het zuiden van het werkgebied valt al het hele jaar opvallend minder neerslag dan in de rest van het gebied. Het zuiden is daarom ook het droogst.

In dit waterbericht lees je hoe het watersysteem ervoor staat, wat de maatregelen zijn en wat de verwachting is voor de komende periode.

Gevallen neerslag

Door de lokale buien is het beeld aan gevallen neerslag zeer wisselend in ons werkgebied. In de afgelopen maand viel tussen de 20 en 80 mm regen. Normaal is dat in mei ongeveer 65 mm in ons gebied. De minste neerslag viel in het uiterste zuiden bij de Groote Peel. De meeste neerslag viel in de omgeving van Den Bosch en Gemert.

Neerslagtekort

De maand mei was vrij koel. Hierdoor verdampte er minder water. Samen met de neerslag zorgde dit ervoor dat het neerslagtekort in de tweede helft van mei niet sterk toenam en zelfs wat afvlakte.

Grondwaterstanden

De grondwaterstanden zijn over het algemeen normaal voor de tijd van het jaar. De sterke daling van de grondwaterstand in april is in mei niet doorgezet en door de neerslag stegen grondwaterstanden hier en daar tijdelijk. Op de hoge gronden van de Maashorst en ten zuiden Helmond zijn de grondwaterstanden laag tot zeer laag voor de tijd van het jaar. Uitzondering daarop is de Deurnsche Peel, waar de grondwaterstanden nog gemiddeld zijn tot zelfs hoger voor de tijd van het jaar.

Oppervlaktewater (water in sloten en beken)

De afvoeren in sloten en beken zijn op de meeste locaties normaal voor de tijd van het jaar. In de Aa is de afvoer op een aantal locaties wat lager. Dit is met name het geval in het Aa stroomgebied ten zuiden van Helmond. Droogval beperkt zich tot de kleinere bovenloopjes en laat geen afwijkend beeld zien.

Bodem en beregenen

Door de neerslag en lagere temperaturen is de bodem niet droger geworden. De beregeningsbehoefte nam hierdoor af. In grote delen van het werkgebied wordt er nauwelijks beregend.

Waterkwaliteit

Meldingen van blauwalg bleven beperkt tot enkele gevallen in zogenoemde 'geïsoleerde waterpartijen', zoals vijvers en poelen. Vissterfte bleef beperkt tot een bergingsvijver in Helmond.

Maatregelen

We spelen al in op de droogte voordat het droog is en er nog voldoende water is. Zo kunnen we op tijd anticiperen op droge periodes. We hebben daarom vooral in de winterperiode al zoveel mogelijk water vastgehouden en buffers aangelegd. Daarnaast voeren we water vanuit de Maas het hele jaar door aan en scherpen maatregelen aan als het droger wordt.

Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste maatregelen die we hebben genomen.

Peilbeheer

Ons peilbeheer is erop gericht om zoveel mogelijk water vast te houden. Vooral in natte tijden en op plekken die gevoeliger zijn voor droogte, zoals op de hoge zandgronden. In de natte februarimaand hebben we de peilen daarom hoog gehouden. In het voorjaar hebben we de peilen op een enkel geval na niet verlaagd. Als het droger wordt, kijken we waar het peil nog hoger kan.

Wateraanvoer

  • In de polders rond Oss en Den Bosch is deze afgestemd op de behoefte van het gebied en zo afgestemd dat we de peilen kunnen handhaven volgens het peilbesluit.
  • We hebben Rijkswaterstaat verzocht extra water in te laten bij de Schabbert bij Helmond op de Aa via de Zuid-Willemsvaart. Dat water wordt stroomafwaarts vanuit de Aa weer de Leijgraaf ingepompt en voorziet dat gebied van water. Andere inlaten direct uit de Zuid-Willemvaart staan op maximaal naar wat het gebied kan ontvangen.
  • Via de Noordervaart en Peelkanalen staat de aanvoer al maanden lang op het absolute maximum. Dat aanvoerwater is niet voldoende om aan alle behoefte te voldoen. De behoefte van aanvoerwater in het zuiden was zo groot dat de aanvoer daar is verhoogd. Via de Astense Aa is de aanvoer fors verhoogd om zo de bufferzone van de Groote Peel van meer water te voorzien. De inlaten naar de bufferzone van de Deurnsche Peel staan op maximaal en de inlaat naar de Soeloop is ingezet. Deze inlaat wordt normaal gesproken niet gebruikt. Verder benedenstroom is de inlaat naar de Peelseloop verhoogd zodat er nog aanvoer mogelijk blijft naar het gebied rond Boekel. Hierdoor is er minder aanvoer dan wenselijk naar benedenstroomse gebied van het Peelkanaal.
  • Bij Sambeek zijn pompen klaargezet om via de Sambeekse uitwatering water direct uit de Maas mogelijk te maken.

Buffers

Vistrappen dicht

Als we constateren dat het waterpeil in een sloot of beek te ver wegzakt doordat er water het gebied uitstroomt via vistrappen, zetten we deze dicht. Op een paar plekken hebben we dit tijdelijk gedaan. Dit is een afweging tussen water vasthouden en vissen de kans te geven tegen de stroom in omhoog te zwemmen.

Geen onttrekkingsverbod grondwater meer

Het onttrekkingsverbod grondwater dat van 1 april tot 1 juni gold in district Boven Aa, is niet meer van kracht. Tip: de Perceelwijzer app geeft je altijd een actueel beeld wat je op welke locatie wel of niet mag beregenen. Download de app voor actuele informatie.

Verwachtingen watersysteem juni

De verwachting is dat het weer de komende tijd wisselvallig blijft en het niet al te warm wordt. Op de langere termijn verwachten we dat het weerbeeld geen grote afwijkingen van normaal laat zien. Daarmee verwachten we geen zeer droge periode. Wordt het de komende periode natter dan normaal? Dan krijgen we waarschijnlijk grondwaterstanden die hoger worden dan in juni gemiddeld is.

Blijf altijd op de hoogte