Ecologische Verbindingszones: Leijgraaf, Groote Wetering, Schijndelse- en Molenheide Loop


De Groote Wetering stroomt vanaf de Maashorst in westelijke richting in de richting van ’s-Hertogenbosch. De Groote Wetering stroomt in de gemeenten Bernheze en ‘s-Hertogenbosch nabij diverse bosgebieden zoals de Wamberg, de Hooge heide en de Maashorst. De beek is een belangrijke schakel voor de natuur.

We gaan met dit project een EVZ realiseren tussen grofweg de Loosbroeksestraat en het Molenpad (nabij de Vinkelse Molen). In dit traject liggen twee stuwen die nu een knelpunt vormen voor vismigratie. In het project zullen deze vismigratieknelpunten worden aangepakt door een vispassage aan te leggen.

Leijgraaf stroomt door de gemeenten Sint-Michielsgestel, Uden en Meierijstad. De Leijgraaf moet een verbinding gaan vormen tussen het Aa-dal en de natuurgebieden Lage Gooren, Kooldert, Bedaf, Heische wal en Heeswijkse bossen doorgetrokken tot de omgeving bij kasteel Heeswijk. De Leijgraaf is vooral van belang om de populaties van de das en struweelvogels over een vrij grote afstand met elkaar in verbinding te brengen. Deze EVZ kan aangesloten worden op al bestaande landschapselementen zoals houtwallen, hagen en tuinen. Daarnaast is de waterloop een geschikt  leefgebied voor de kleine modderkruiper en waterplanten zoals de drijvende waterweegbree. Zowel benedenstrooms als bovenstrooms wordt er langs de Leijgraaf EVZ’s aangelegd.

In het benedenstroomse deel van de Leijgraaf (tussen Dreef en Gouverneursweg) wordt ook de kade langs de beek verbeterd. Omdat het waterschap hier aan de noordzijde aan de slag gaat met het realiseren van een EVZ wordt de aanpak van de kade hier integraal meegenomen. In de praktijk betekent dit dat de kade wordt opgeschoven (van de watergang af) en tussen de Leijgraaf en de nieuwe kade de EVZ wordt gerealiseerd. Uiteraard wordt hierbij beoordeeld hoe hoog de kade moet worden.

Bovenstrooms van de Leijgraaf wordt verspreid langs de beek in totaal 2,8 km aan EVZ aangelegd en worden ook 4 vismigratieknelpunten aangepakt. In dit deel van de Leijgraaf is er in de huidige situatie sprake van een knelpunt in waterafvoer. Bij bijvoorbeeld hevige regenval kan opstuwing van water ontstaan en dit zorgt soms voor hogere waterstanden. Met de realisatie van de EVZ wordt de Leijgraaf breder gemaakt en wordt hiermee ook het waterknelpunt opgelost.

Deze twee beken stromen door de gemeenten Meierijstad en Sint-Michielsgestel. De Molenheide Loop ligt ten noorden van Schijndel, nabij het natuurgebied het Wijboschbroek. Dit natuurgebied is een waardevol, kwelrijk natuurgebied voor verschillende soorten amfibieën. De Schijndelse Loop is een verbeterde beek, gelegen in een overwegend open agrarisch landschap. De Schijndelse- en Molenheide Loop vormen een schakel in de verbinding tussen het Wijboschbroek, De Geelders en het Dommeldal.

Om het mogelijk te maken dat de amfibieën in het Wijboschbroek naar het beekdal van de Aa of de Geelders kunnen migreren moeten de verbindingszones langs beide lopen worden aangepast op de aanwezige soorten. Dit betekent dat er diverse poelen moeten worden aangelegd met een goede wijze van beheer en onderhoud dat is afgestemd op de habitateisen van de gewenste soorten. Diverse andere amfibieën zullen hiervan ook profiteren. Onderdeel van de opgave is ook de aanleg van vispassages bij twee stuwen.