De Knolcyperus; geen invasieve exoot, maar toch een enorme lastpak


30 juli 2025

Knolcyperus, ook wel aardamandel genoemd, is een vaste plant die van nature voor komt in Europa. Knolcyperus is een hardnekkig onkruid dat in akker- en tuinbouwgewassen grote schade kan veroorzaken. Daarnaast verdringt de plant inheemse soorten, wat zorgt voor minder biodiversiteit. Daar hebben we als waterschap ook last van.

Teelverbod

Agrariërs mogen op percelen waar de Knolcyperus voorkomt geen akkerbouw- en tuinbouwgewassen telen. Ook de teelt van maïs en graszoden is verboden. Onder bepaalde voorwaarden is het mogelijk een ontheffing van het teeltverbod te krijgen. Dan moeten er eerst maatregelen genomen worden om de Knolcyperus te vernietigen en verspreiding tegen te gaan.

Het perceelgedeelte waarop het teeltverbod van kracht is, wordt vervolgens jaarlijks door de NAK gecontroleerd. Als zij in 3 opeenvolgende jaren geen Knolcyperus aantreffen, dan worden de maatregelen opgeheven. Het perceel wordt in de 2 jaar daarna nog wel geïnspecteerd.

Verspreiding en bestrijding

Knolcyperus verspreidt zich razendsnel, vooral door machines. Eén knolletje kan 10 tot 12 keer uitlopen en zorgen voor honderden bovengrondse planten over een oppervlakte van diverse vierkante meters. Bestrijding van de Knolcyperus is erg moeilijk. Het vraagt zeer veel inzet. Als waterschap proberen we de Knolcyperus te beheersen door zoveel mogelijk biomassa te voorkomen en te verwijderen. Er zijn verschillende maatregelen die hiervoor genomen kunnen worden. Denk aan machinaal afgraven, afdekken met zeilen en het planten van vezelhennep, wintergerst en winterrogge die concurreren met de Knolcyperus. Helaas is de effectiviteit van de maatregelen vaak laag of zijn de maatregelen kostbaar.

Eén van de beste manieren om deze soort te bestrijden, is het met de hand uitgraven van de gehele plant; kostbaar in tijd, maar het heeft een groot effect. En dat is precies wat onze collega's deze week gedaan hebben. Bekijk de video hieronder om te zien hoe dit er in de praktijk aan toe ging.