Mei was voor het grootste deel zonnig en zonder regen. Daarmee zijn de lentemaanden maart, april en mei uiterst droog verlopen. In totaal viel in ons werkgebied in die periode slechts 76 millimeter aan neerslag. Daarmee waren alleen de lentes van 2011, 1993 en 1991 nóg droger. Wat dat betekent en hoe de situatie nu is in ons watersysteem, lees je in ons waterbericht.
Gemiddeld viel er in ons werkgebied in mei rond de 40 millimeter neerslag, terwijl 60 millimeter gebruikelijk is. Die regen viel allemaal in de laatste week van de maand en was toen een welkom geschenk uit de hemel.
Wat betekent dit voor de grondwaterstanden?
De grondwaterstanden zijn in de eerste drie weken van mei gestaag gedaald, om vervolgens in de laatste week van de maand te stabiliseren of weer licht te stijgen. In en rondom de Deurnsche Peel is er zelfs sprake van een flinke stijging. Dat komt mede doordat er in het zuiden van ons werkgebied meer regen viel dan in het noorden.
De grondwaterstanden staan lager dan wat je normaal mag verwachten voor de tijd van het jaar. Dat verschil is wel kleiner geworden ten opzichte van april. Over het algemeen staat het grondwater zo’n 10 centimeter lager dan gemiddeld voor de tijd van het jaar. Lokaal is die afwijking groter, bijvoorbeeld in het Wijboschbroek en op de Maashorst. Daar staat het grondwater tot 40 centimeter lager. In en rond de Deurnsche Peel staat het grondwater juist tot 20 centimeter hoger dan gemiddeld.
De afgelopen jaren zijn grootschalige projecten uitgevoerd om de Deurnsche Peel natter te houden. Zo zijn er grote waterbuffers die water opvangen zodat de natuur natter blijft en de omringende landbouw minder overlast heeft. Dit heeft een positieve uitwerking op de grondwaterstanden.
Hoe zit het met beregeningsverboden?
Het verbod om in de districten Raam (de omgeving Cuijk/Boxmeer) en Beneden Aa (Uden/Veghel) grondwater te gebruiken voor het beregenen van grasland in april en mei, is afgelopen. In ons hele werkgebied gelden nu de standaardbeperkingen op het beregenen van grasland. In beschermde gebieden is er voor de maanden juni en juli een urenverbod: tussen 11.00 en 17.00 uur mag er geen grasland worden beregend met grondwater. Dit verbod staat in de vergunning die een ondernemer nodig heeft om grondwater te onttrekken.
Er is op dit moment geen verbod voor het onttrekken van oppervlaktewater om te sproeien. Wel is het verboden om water uit sloten en beken te gebruiken, als een waterloop onder peil staat. Simpel gezegd: stroomt er geen water over de stuw, dan is water onttrekken niet toegestaan. Lokaal is dit op verschillende plekken aan de orde. Hier wordt op toegezien.
Wat doet het waterschap verder?
- Met ons peilbeheer hebben we de afgelopen maanden geanticipeerd. Stuwen zijn massaal omhoog gezet om water zo goed mogelijk vast te houden. Lokaal leveren we afhankelijk van de omstandigheden maatwerk met iets lagere peilen of juist nog hogere peilen.
- De wateraanvoer is fors opgeschroefd en lokaal al maximaal. Ook de inlaat vanuit de Maas bij Sambeek wordt gebruikt. Dat betekent dat er geen water meer uit de Sambeekse uitwatering stroomt en we met de inlaat deze op peil houden. Op die manier kan er water worden aangevoerd naar de Oeffeltse Raam.
- Vistrappen worden waar nodig dichtgezet en als het kan weer open gezet. Zo is in mei de vistrap bij Crevecoeur tijdelijk dichtgezet, omdat anders de Dieze te ver onder peil zou zakken.
- We leggen buffers aan. In het Drongelens Kanaal is het peil met 20 centimeter verhoogd en in de Dieze met 10 centimeter. Waterberging Hoogdonk nabij Deurne is omgetoverd tot een conserveringsplas en de buffer van de waterhouderij Blauwe Poort in Laarbeek staat vol.
Hoe staat het met de Maas?
In de eerste weken mei stroomde er bij St.Pieter (waar de rivier ons land binnenkomt) zo’n 60 kuub water per seconde door de Maas. Voor de tijd van het jaar is dat weinig: het is een ‘afvoer’ die ongeveer eens in de twintig jaar voorkomt. Alleen in de lentes van 1976 en 2011 was die nog lager. Van watertekorten is met deze afvoer overigens geen sprake. In de laatste week van mei nam de afvoer in de Maas weer toe, naar zo’n 100 kuub per seconde.
Wat is de verwachting voor de komende weken?
De eerste week van juni is redelijk ‘nat’. Daarna breekt een onzekere periode aan, met mogelijk erg warm weer en kans op onweersbuien. De komende weken normaliseert het watersysteem waarschijnlijk verder, en wordt een kleine buffer opgebouwd voor een drogere periode. Al vindt er bij erg warm weer ook weer meer verdamping plaats. Als waterschap blijven we daarom vinger aan de pols houden.
