Grijpers, schepnetten en heel veel volle vuilniszakken. Ruim tweehonderd vrijwilligers trokken op zaterdag 16 september de handen uit de mouwen om zwerfafval op te ruimen. Zowel óp als langs het water, op verschillende plekken in ons werkgebied.
,,Els, wa goade gij doen?” Een groepje afvalrapers in Rosmalen is nog maar net begonnen, of ze stuiten op een stevig begroeid stuk langs de Aa. Enthousiasteling Els duikt meteen de bossages in op de steile oever, haar collega’s zijn minder dapper. ,,Kijk wel uit, he?"
Het stukje oever is slechts één van de vele plekken langs de Aa die zaterdag het toneel vormt voor een flinke ‘schoonmaakactie’. De Stichting Duurzame Innovatie koos samen met Recycle Valley deze beek uit voor World Cleanup Day, als onderdeel van een langer lopende landelijke canal cleanup van Den Helder tot Maastricht. In totaal 169 deelnemers haalden daar samen 250 kilo afval op.
35 miljoen kilo zwerfaval
Bij de Kilsdonkse molen in Heeswijk-Dinther gaan ‘s ochtends bijvoorbeeld de leden van de Lions club aan de slag om zoveel mogelijk afval te verzamelen rondom de Aa. ,,Vandaag gaan we er voor zorgen dat het ook het schoonste riviertje van Brabant wordt”, zegt de daarbij aanwezige dijkgraaf Mario Jacobs. Hij vertelt ter plekke over de 35 miljoen kilogram zwerfafval die jaarlijks in de natuur belandt. ,,Bij onze stuwen en gemalen halen we soms complete kliko’s zooi naar boven.”
Ondertussen zijn in het centrum van Veghel en Den Bosch en op de Kraaijenbergse plassen bij Cuijk dan al vrijwilligers met supboards actief. In Den Bosch vertrekken ze vanaf de steiger ter hoogte van het Wilhelminaplein en gaan over het water dan ‘al afvalgrijpend’ de stad in.
Dat is al een aantal jaar vaste prik, volgens Britta Verbeek van Sup & Surf Den Bosch. ,,Het is niet normaal hoeveel afval je vindt. En ook niet wat voor dingen. Hele bierkratten, een leren jas..”, stelt ze. ,,Het is altijd een fijne dag. Lekker actief bezig zijn, het contact met mensen onderweg. Dat geeft een goed gevoel. We krijgen ook veel leuke reacties.”
Afvaldisco en Skon Schip
Dat blijkt ook verderop richting de binnenstad. Daar trekt met kleine sloepjes de ‘opruimdisco’ rond, een initiatief van About Waste. Hoe dat werkt? Afval rapen en ondertussen luisteren naar muziek en weetjes over afval via een silent disco-koptelefoon. En dat zorgt niet alleen voor veel bekijks, maar ook veel volle vuilniszakken.
Dat laatste geldt voor praktisch alle deelnemende plekken. De jeugdleden van de Maaslandse Kanovereniging haalden wel tien zakken vuil uit het Delenkanaal in Oss. ,,Het lijkt of er niet veel is en als je dan goed kijkt tussen het riet, zie je steeds meer", zo klinkt het daar ‘s middags onder de jonge vrijwilligers aan boord.
In Veghel kwam zelfs een hele winkelkar op een sup mee naar de kant. Vanaf Skon Schip klonk ook een hoopvol geluid. ,,Wij varen wekelijks de oevers af om zwerfafval te ruimen. Er lag nu opvallend weinig. Wie weet komt het toch een beetje meer tussen de oren van de mensen”.
Hoewel de aanleiding niet goed is, lijkt iedereen het erover eens; samen iets goeds doen voor de natuur levert wel veel plezier, saamhorigheid en soms avontuur op. Want het te pakken krijgen van sommige blikjes of stukken plastic – à la Els – valt nog niet altijd mee.. “Maar elk klein beetje helpt, toch?”