Vissen moeten zwemmen


21 december 2022

In veel beken liggen stuwen. Daarmee regelen we de waterstand. We zetten de stuw laag om water te laten wegstromen en hoog als we water willen vasthouden. Voor vissen zijn stuwen obstakels in hun leefgebied. Zij kunnen zich er niet verder door verplaatsen. Die bewegingsruimte hebben ze wel nodig, bijvoorbeeld om voedsel te zoeken of om een plekje te vinden in het paaiseizoen. Daarom leggen we bij bijna alle stuwen in de Aa zogenaamde vispassages (omleidingen) aan. Ze zijn er in allerlei vormen en maten. We zetten een aantal voor je op een rij.

Bosbeek

De Eeuwselse Loop sluit via een stuw aan op de Aa in Asten. Vissen kunnen deze stuw omzeilen via een smalle bosbeek. De lengte van deze bosbeek (circa 400 meter), de ingelegde boomstammen en stobben zorgen ervoor dat vissen het hoogteverschil van de stuw kunnen overbruggen. De natuurlijke vispassage past niet alleen mooi in het landschap. Het vormt ook nog een goede leefomgeving voor planten en dieren omdat er altijd stromend water in de beek is.

bosbeek
Bosbeek bij Eeuwselse Loop

Bekkenpassage

Zowel in de Beekerloop als de Aa in Asten vind je een bekkenvispassage. Dit is een omleiding met drempels en tussenliggende bekkens. De drempels zijn zo aangelegd dat er kleine hoogteverschillen zijn. Zo ontstaat een soort trap. In de drempels zijn uitsparingen gemaakt, bestemd voor vissen die laag bij de bodem zwemmen. De passage in de Beekerloop is vooral geschikt voor kleinere vissen zoals de Bittervoorn en de Kleine modderkruiper. Doordat de vissen zich beter kunnen verplaatsen, neemt het aantal soorten in de beek toe. Niet alleen een nuttige vispassage, ook mooi om te zien.

Vislift

Ten zuiden van de Heesakkerweg ligt in de Aa een hypermoderne vislift. De witte schotel valt op aan de oever. Binnenin zit een soort wenteltrap waarmee vissen naar boven zwemmen om de weg langs de stuw te vervolgen. Ze hebben wel een zetje nodig. Uit onderzoek is gebleken dat vissen hoge eisen stellen aan de stroomsnelheid van het water in de vispassage. De stroomsnelheid kunnen we instellen op wisselende waterstanden en weersomstandigheden. Ook is het mogelijk met deze vispassage allerlei data te verzamelen, bijvoorbeeld over aantallen vissen en de waterkwaliteit.

vislift2
Vislift in de Aa ten zuiden van de Heesakkerweg

De Wit-passages

Nog een passage die zowel in de Aa als in de Beekerloop te vinden is, is de ‘de Wit-passage’, genoemd naar de bedenker ervan: Wim de Wit. Deze vispassage bestaat uit een grote lange bak, opgedeeld in allemaal kamertjes. De kamers zijn verbonden met elkaar zodat vissen zich erdoor kunnen verplaatsen. Ook zorgen de kamers ervoor dat het hoogteverschil gelijkmatig verdeeld wordt. Deze vispassage is minder zichtbaar voor voorbijgangers dan de andere varianten. Voordeel is dat deze passage weinig ruimte vraagt.

De Wit-passage
Bron afbeelding: Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden

Elke week ons laatste nieuws in je mailbox?

Abonneer je nu gratis op onze nieuwsservice