Brede inzet om Brabantse grondwatervoorraad te verbeteren


15 december 2021

13 Brabantse (water)partijen, waaronder de provincie Noord-Brabant, hebben afgesproken intensiever samen te werken om de grondwatervoorraad in Brabant te verbeteren. Het doel van deze samenwerking is om meer water vast te houden, minder grondwater te gebruiken en bij droogte of wateroverlast sneller te kunnen reageren om schade en overlast te beperken. De afspraken die hierover zijn gemaakt, staan in het ‘Grondwaterconvenant 2021-2027' dat op 15 december is ondertekend. Het is de eerste keer in Brabant dat zoveel partijen gecoördineerd en in deze omvang afspraken maken om de snelgroeiende grondwaterproblematiek aan te pakken.

Verminderen, aanvullen en vasthouden

De grondwatervoorraad in Brabant staat al langere tijd onder druk. Dat is zorgelijk want we hebben dit grondwater nodig voor drinkwater, natuur, landbouw en industrie. Om de balans te verbeteren tussen de hoeveelheid grondwater die we gebruiken en de hoeveelheid die we aanvullen, zijn meer maatregelen nodig. Dit is niet makkelijk want we hebben de laatste jaren te maken met zowel extreem droge periodes als met hevige regenval en wateroverlast. En ook gebruiken we, met zijn allen, steeds meer grondwater. Reden genoeg voor 13 partijen in Brabant om samen maatregelen te nemen om de balans te verbeteren tussen de hoeveelheid grondwater die we gebruiken en wat we aanvullen en vasthouden, zodat ook toekomstige generaties kunnen beschikken over voldoende grondwater.

Dagelijks bestuurslid Peter van Dijk: “Al een aantal jaar treffen we als Aa en Maas steeds meer maatregelen om ons grondwater zo goed mogelijk op peil te houden. Waar het kan houden we water vast en we voeren alleen af als het moet. Maar dit is een probleem dat we niet alleen op kunnen lossen. Samenwerking is nodig om grotere stappen te kunnen zetten voor een betere grondwaterbalans. En dat is nodig voor onze inwoners, landbouw, natuur en bedrijven. Door samen te werken, afspraken te maken en kennis met elkaar te delen, kunnen we meer bereiken.”

Het grondwaterconvenant: herstellen en bewaken

Alle partijen realiseren zich dat grondwaterstanden structureel dalen, beeksystemen in droge perioden sneller droogvallen en er steeds vaker waterschaarste is. En daarom maken partijen afspraken tot eind 2027 hoe zij de grondwaterbalans in Brabant te herstellen en te bewaken.

De vijf bouwstenen uit het convenant zijn:

  • We willen meer water vasthouden in het hele watersysteem en meer aanvoeren om uiteindelijk ook meer te infiltreren of anders te kunnen benutten;
  • We willen minder grondwater gebruiken en ook minder verdampen;
  • In de (toekomstige) ruimtelijke plannen sturen we meer op water vasthouden en infiltreren en we beperken het (regionaal) gebruik van grondwater;
  • We zoeken naar nieuwe en innovatieve oplossingen;
  • We maken duidelijke afspraken over de manier waarop we samenwerken en wat we in deze samenwerking van elkaar verwachten.

Het Grondwaterconvenant is een van de afspraken die voortkomen uit het Regionaal Water- en Bodemprogramma dat op drie december jongstleden door Provinciale Staten is vastgesteld en de Waterbeheerprogramma’s van de waterschappen De Dommel, Aa en Maas en Brabantse Delta.

De 13 convenantspartijen zijn:

  • Waterschap Aa en Maas,
  • Waterschap Brabantse Delta,
  • Waterschap De Dommel,
  • ZLTO,
  • Brabants Landschap,
  • Natuurmonumenten,
  • Staatsbosbeheer,
  • Brabantse Milieufederatie,
  • Brabant Water,
  • Provincie Noord-Brabant,
  • Evides Waterbedrijf,
  • Vereniging Industrie Water,
  • BPG Vereniging landelijk Brabant.

Grondwater

Grondwater is al het water dat in de grond zit. Grondwater is in meerdere lagen van de grond te vinden. Te veel onttrekken of te weinig aanvulling vanuit neerslag zorgt ervoor dat de grondwaterbalans verstoord raakt. Daardoor verdroogt de natuur, zoekt de landbouw naar beregeningsalternatieven en staat de voorraad waaruit drinkwater en industriewater wordt gewonnen, onder druk.

Bekijk het document Grondwaterconvenant 2021-2027 op de website van Provincie Noord-Brabant.