Ondanks dat er sinds september een gemiddelde hoeveelheid regen is gevallen, zijn de grondwaterstanden in delen van het werkgebied van waterschap Aa en Maas nog niet volledig hersteld. Daarom houdt het waterschap ook komende periode vast aan de maatregelen die zijn genomen om de grondwaterstand te herstellen: het water zoveel mogelijk conserveren door de peilen hoog te zetten en maximaal water aanvoeren vanuit de Maas. Deze maatregelen moeten voorkomen dat er 1 april een onttrekkingsverbod ingesteld moet worden, mocht er komende twee maanden een minimale hoeveelheid regen vallen.
Hoge peilen
De hoge peilen hanteert het waterschap al sinds de herfst van 2018. “We hebben nu opnieuw een afweging moeten maken tussen het extra aanvullen van de grondwater en het agrarische gebruik van het land heel vroeg in het jaar”, zegt Peter van Dijk, lid van het dagelijks bestuur van waterschap Aa en Maas. “Maar de grondwaterstanden zijn nog dusdanig laag dat we moeten blijven vasthouden aan hoge peilen. Als het komende twee maanden niet meer serieus gaat regenen dan is er 1 april een reële kans op een onttrekkingsverbod voor het beregenen van grasland uit grondwater. Die kans willen we met deze maatregelen verkleinen.”
Mest uitrijden
Het waterschap adviseert agrariërs in de bedrijfsvoering zoveel mogelijk rekening te houden met het vasthouden van water. Vanaf half februari mag er weer mest uitgereden worden over de akkers. Als de grond nog te nat is, kan op sommige akkers mogelijk pas later in het jaar bemest worden. Dat dit vervelend is voor de bedrijfsvoering realiseert het waterschap zich, benadrukt Peter van Dijk “Maar de boeren werken erg goed mee en ook de ZLTO geeft steeds aan dat waterconservering nu cruciaal is. Er wordt gekeken naar het grotere belang, dat waarderen wij enorm.”
Grote verschillen
Er zijn grote verschillen tussen de hoge zandgronden zoals de Maashorst, ten zuiden van Helmond en in de Groote Peel en de rest van het werkgebied. Bij de hoge zandgronden is er nog sprake van lage tot zeer lage grondwaterstanden, waarbij de grondwaterstanden tot wel een kleine meter afwijken. Om het grondwater op de hoge gronden weer op niveau te krijgen is er de komende maanden nog veel regen nodig. Het maximaliseren van de aanvoer zorgt ervoor dat er op de flanken van de Peelhorst tegendruk ontstaat door tegendruk van volle sloten. Daarmee wordt de afvoer van grondwater op de Peelhorst voorkomen. Dat komt de natuur daar ten goede.
Sponswerking
Deze maatregelen komen tot stand in nauw overleg met landbouworganisaties, terreinbeheerders als Brabants Landschap, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer en natuur- en landschapsorganisaties. Ernest de Groot, lid van het dagelijks bestuur van waterschap Aa en Maas: “We moeten de sponswerking van ons landschap herstellen. Dit wil zeggen dat we van stromende watergangen over moeten gaan naar stromende landschappen. Natuur- en milieuorganisaties steunen het extra vasthouden van water in het gebied, maar zouden ook graag het onttrekken van grondwater terug willen dringen. Deze wens is lastig omdat dit om een beleidswijziging vraagt van provincie en waterschappen.”
Benodigde regenval
Op 1 april wordt gekeken wat de stand is van de grondwaterpeilen. Als deze op te veel plekken laag is, dan kan het waterschap een onttrekkingsverbod instellen voor het beregenen van grasland met grondwater. De volgende kaartjes laten zien hoeveel regen er nodig is om een onttrekkingsverbod per 1 april te voorkomen. Bij scenario 1 komt er een onttrekkingsverbod, bij scenario 2 en 3 niet.
Scenario 1: droog (100 mm)
Scenario 2: normaal (150 mm)
Scenario 3: nat (250 mm)
