Proef met houtsnippers voor minder stikstof in onze sloten


14 november 2023

Helpen houtsnippers om onze sloten schoner te maken? Over die vraag buigt waterschap Aa en Maas zich momenteel. We zijn een proef gestart in Westerbeek om te kijken of houtsnippers drainagewater kunnen zuiveren van stikstof.

Drainage is het afvoeren van overtollig grondwater uit de bodem. Dat wordt veel gedaan in de landbouw. Na de teelt van gewassen blijven er mineralen over in de grond, omdat planten niet alles opnemen. Deze mineralen spoelen met het grondwater naar de sloot. Een teveel aan mineralen – zoals stikstof - is niet goed voor de kwaliteit van het water. Terwijl we die juist willen en ook moeten verbeteren. Te veel stikstof zorgt voor algen en de overmatige groei van planten en kroos.

De bioreactor met houtsnippers.

Wat doen de houtsnippers?

In de proef loopt het grondwater eerst via een zogeheten bioreactor met houtsnippers. Dat kun je zien als een groot filter. Bacteriën die in de houtsnippers leven, zetten de stikstof dan om in stikstofgas (N2). Dit proces heet ‘denitrificatie’. Onze lucht bestaat voor 78 procent uit stikstofgas. Het is dan ook niet schadelijk en zorgt ook niet voor het neerslaan van stikstof op natuurgebieden, zoals bij andere vormen van stikstof.

In het buitenland is er al met houtsnippers geëxperimenteerd. In Denemarken en de Verenigde Staten bijvoorbeeld. Daar bevatte het uitspoelend grondwater 20 tot 40 procent minder stikstof. Wat het bij ons oplevert, houden we tijdens de proef goed in de gaten. We meten met sensoren hoe het water er aan het begin uitziet en hoe het uiteindelijk verder wordt afgevoerd. De eerste resultaten verwachten we in het voorjaar van 2024.

Sensoren meten de kwaliteit van het water tijdens de proef.
Sensoren meten de kwaliteit van het water.

Betrokken partijen

De proef doen we samen met onderzoeksinstituten Wageningen University & Research, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), KWR Watercycle Research Institute en Deltares. Ook zijn Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA), het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, de provincies Noord-Brabant en Flevoland en waterschap Zuiderzeeland betrokken.