Waterschap Aa en Maas en Deltares doen fundamenteel onderzoek naar gedrag heaveschermen


22 april 2025

Waterschap Aa en Maas en onafhankelijk kennisinstituut Deltares starten met een driejarig onderzoek naar het gedrag van de ondergrond in aanwezigheid van heaveschermen. Het doel van dit onderzoek is om de rekenmethode die gebruikt wordt om deze schermen te dimensioneren, te verbeteren en te standaardiseren, door meer inzicht te krijgen over het gedrag van deze schermen.

Bij de dijkverbeteringen - die worden uitgevoerd onder de vlag van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) en met ondersteuning van De Innovatieversneller (DIV) - worden heaveschermen veelvuldig toegepast als maatregel tegen piping. Dit faalmechanisme van dijken treedt op wanneer waterstromen onder en door de dijk gronddeeltjes mee gaan voeren. Hierdoor ontstaan kanaaltjes, zogenaamde pipes, die de dijk ernstig kunnen verzwakken. Piping treedt met name op in dijken in het rivierengebied.

Omdat de ruimte voor andere maatregelen (zoals bermen) vaak beperkt is, vormt het plaatsen van heaveschermen bij veel HWBP-projecten een aantrekkelijke oplossing. Echter, omdat er geen éénduidige rekenmethodiek bestaat voor dit soort schermen in dijken, leidt dit regelmatig tot discussie en potentieel zelfs tot onder- of overdimensionering. Het onderzoek van waterschap Aa en Maas en Deltares beoogt door middel van fundamenteel en experimenteel onderzoek een gedragen set aan rekenregels vast te stellen welke bruikbaar zijn voor alle lopende en toekomstige dijkverbeteringen.

Volgens Timo Giling, projectmanager van waterschap Aa en Maas, is dit van groot belang voor de dijkverbeteringsprojecten. Er zijn in de komende jaren vele kilometers aan pipingschermen voorzien. ,,We kunnen het ons niet veroorloven om te korte schermen te plaatsen, je kunt er naderhand niet even een stukje aan maken. Te lang is ook niet goed, zowel vanuit kosten- als vanuit overlast- en duurzaamheidsoverwegingen. De projecten vragen nú om betere richtlijnen en we balanceren daarom op de dunne lijn tussen gedegen onderzoek en snelle resultaten. Daar hebben we een goede balans voor afgesproken met Deltares.”

Door Ulrich Förster, projectleider bij Deltares, wordt dit beaamd. ,,Met onze kennis van piping en met onze gespecialiseerde onderzoeksfaciliteiten kunnen we bij Deltares bij uitstek dit soort onderzoeken uitvoeren, analyseren en omzetten in praktisch toepasbare richtlijnen. Door een mix van proeven op kleine en middelgrote schaal worden hypotheses bevestigd of ontkracht. Uiteindelijk verwachten we in de Deltagoot van Deltares proeven op grote schaal te gaan uitvoeren om de nieuwe rekenregels van een stevig fundament te voorzien. Door dit samen met waterschap Aa en Maas op te pakken, combineren we wetenschappelijke kennis met hedendaagse praktijkcases.”

_______

Opdrachtgever: Waterschap Aa en Maas

Opdrachtnemer: Stichting Deltares

Financiering: alliantie Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)

Onderdeel van: HWBP innovatieprogramma

Acquisitie naar aanleiding van dit bericht wordt niet op prijs gesteld.


Contact

Anniek van Hoef - van den Berg

Functie
Adviseur Communicatie & Participatie
Telefoon
06-39 35 12 25
E-mail
avanhoef@aaenmaas.nl