Windenergie rwzi Land van Cuijk


Het Rijk heeft in 2019 het Klimaatakkoord vastgesteld. Daarin staat dat alle overheidsorganisaties in Nederland de CO2-uitstoot moeten verminderen en over moeten stappen op duurzame energieopwekking. Wij delen deze ambitie. Daarom zetten wij ons ervoor in om op onze eigen locaties in 2030 net zoveel duurzame energie te produceren als we gebruiken. Dit doen we onder andere door het plaatsen van zonnepanelen op alle mogelijke locaties. Maar dat is niet genoeg om die doelstelling te halen. Daarom verkennen we ook de mogelijkheden voor windenergie.

Verkenning

Tijdens een eerste verkenning hebben we op hoofdlijnen onderzocht waar een windproject mogelijk is. Daarbij is gekeken naar verschillende aspecten, zoals beschikbare ruimte, effecten op de omgeving en financiële en technische haalbaarheid.

Hieruit blijkt dat het plaatsen van vier windturbines bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) in Haps kansrijk is. De uitkomsten zijn gunstig genoeg om het project verder uit te werken. Omdat de verkenning nog op hoofdlijnen is, zijn aanvullende onderzoeken nodig om te bepalen of en hoe de windturbines hier geplaatst kunnen worden.

Locatie

Wat gaan we doen?

Aanvullend onderzoek

Voordat er voor het windproject een vergunning aangevraagd kan worden, is diepgaander onderzoek nodig. Sommige onderzoeken zijn wettelijk verplicht, andere onderzoeken zijn wenselijk om tot een goede inpassing te komen. Daarbij kijken we onder meer naar veiligheids- en geluidsnormen, radarstoring en inpassing in het landschap. Ook onderzoeken we de juridische en financiële mogelijkheden om meeropbrengst ten gunste van de omgeving te laten komen. Informatie over de voortgang en uitkomsten van onderzoek delen we in het participatietraject met de omgeving.

Natuuronderzoek

Het plaatsen van windturbines kan gevolgen hebben voor dieren in de buurt van de geplande plekken. Volgens de Wet Natuurbescherming moeten we de effecten op de natuur en dieren in kaart brengen voordat we toestemming kunnen krijgen om de windturbines te plaatsen. We hebben als waterschap het Bureau Waardenburg ingehuurd om dit onderzoek te doen. Dit bureau is gespecialiseerd in het bestuderen van dieren en planten.

De Wet Natuurbescherming heeft regels om zowel bepaalde gebieden als specifieke diersoorten te beschermen. We moeten dus kijken welke invloed de windturbines hebben op gebieden die beschermd zijn, zoals Natura 2000- en NNN/NNB-gebieden. We schrijven een rapport waarin we de effecten op deze gebieden beschrijven. Dit noemen we een natuurtoets.

Daarnaast moeten we ook onderzoeken welke invloed de windturbines hebben op verschillende soorten dieren. Het Bureau Waardenburg doet daarvoor het volgende onderzoek: ze gaan op zoek naar (winter)vogels en vleermuizen rond de geplande plekken voor de windturbines. Hiermee kijken ze of de windturbines de vogels en vleermuizen kunnen raken, of ze de vogels die broeden storen, of de windturbines een barrière vormen en of andere beschermde dieren hun leefgebied verliezen. Ze schrijven alles op in een rapport. Dit rapport gebruiken we voor de vergunningen. Hierin staan ook ideeën om de effecten op de natuur en dieren te verminderen of teniet te doen. Dit noemen we ‘mitigerende maatregelen’.

Bij het eerste bezoek van een dierenexpert is gezien dat er veel vleermuizen zijn. In augustus en september komen er nog drie bezoeken om te kijken welke soorten vleermuizen er zijn.

We hebben het Bureau Waardenburg ook gevraagd om met mensen in het gebied te praten. Zij weten veel over de dieren daar. De expert heeft al met deze mensen gesproken om zo veel mogelijk te leren over de dieren.

Het onderzoek naar vleermuizen begon in juni 2023 (wanneer ze jongen krijgen) en gaat door tot eind september (wanneer ze paren en migreren). Het onderzoek naar (winter)vogels gebeurt tussen december 2023 en februari 2024.

Radarstudie

Het waterschap kan niet zelf de locaties voor de 3e en de 4e windturbines kiezen. De belangrijkste beperkende factoren zijn het radarbereik van de vliegbasis Volkel en de hoogte en vorm van de windturbines. TNO voert deze radarstudie uit. De aanwezigheid van hoge objecten binnen het radarbereik van de vliegbasis verstoort de radarbeelden die nodig zijn voor veilig vliegverkeer op en in de omgeving van de vliegbasis. Hoge en grote windturbines verstoren het radarbeeld  en kunnen daarom niet geplaatst worden. Het waterschap moet daarom gebruik maken van kleinere windturbines waarvan het turbinedeel (de nacelle) zo klein mogelijk is. Dit zorgt ervoor dat er maar weinig windturbines geschikt zijn voor op en bij de rwzi.

In gesprek met de omgeving

Wij vinden het belangrijk de planuitwerking intensief af te stemmen met de omgeving. Daarom organiseren we verschillende participatiemomenten, waarop iedereen die dat wil op een passende wijze mee kan praten: intensief als onze plannen je direct raken, minder intensief als je op hoofdlijnen geïnformeerd wil blijven.

Informatiesessies directe omgeving

Omdat de directe omgeving een ander belang heeft bij de bouw van windturbines op de rioolwaterzuivering, organiseren we voor deze groep bijeenkomsten met informatie over de laatste ontwikkelingen en waar vragen beantwoord kunnen worden. Wij begrijpen dat deze groep mensen zorgen kan hebben over het project. Daarom willen wij hen graag intensief betrekken.

Klankbordgroep

De klankbordgroep bestaat uit afgevaardigden van verschillende belangen: mensen met bijzondere kennis over het onderwerp of de omgeving en burgers die namens een speciaal belang spreken. In bijeenkomsten van de klankbordgroep bespreken we diepgaand de ontwikkelingen rond het project, de inzichten uit het onderzoek en de reacties vanuit de verschillende belangen.

Informatieavond breed publiek

Naast de informatiesessies voor de directe omgeving, organiseren we ook voor een bredere groep bewoners uit het Land van Cuijk twee informatieavonden. Hier geven we in zicht in de stand van zaken, lichten we de uitkomsten van het onderzoek toe.

Kennistafel

Voor wie zich meer in de details wil verdiepen, biedt het waterschap aan een kennistafel te organiseren , bijvoorbeeld over de techniek, geluidsnormen, landschappelijke inpassing of participatiemogelijkheden. De onderwerpen staan nog niet vast. Tijdens de informatieavond kun je hiervoor suggesties doen.

Planning

Nadat de onderzoeken en het participatietraject zijn afgerond, maken wij de definitieve keuze om het windproject door te zetten of niet. Bij een positief besluit dienen we een aanvraag voor een omgevingsvergunning in bij de gemeente. Dit is pas mogelijk als het windbeleid van de gemeente Land van Cuijk definitief is. De gemeente toetst deze vergunningaanvraag aan haar beleid en aan het bestemmingsplan/omgevingsplan. Als de gemeente voor dit project een onherroepelijke vergunning afgeeft, starten wij een aanbesteding voor de windturbines. Daarna worden de windturbines besteld. We voorzien de realisatie van het windproject op zijn vroegst in het najaar van 2026.

Laatste ontwikkelingen

De leverancier van de windturbines heeft kortgeleden laten weten dat de deadline voor het bestellen van de windturbine van het type Enercon E115, om commerciële redenen, meer dan een jaar vervroegd is. Dit maakt dat het gebruik van dit windturbinetype niet meer mogelijk is. Het waterschap heeft daarom onderzoek gedaan naar alternatieven.

Bij dit onderzoek is een alternatief gevonden. Dit betekent dat we verder kunnen met het onderzoeken van de haalbaarheid van windturbines op deze locaties. Het alternatief is een windturbine van een andere leverancier, die qua masthoogte vergelijkbaar is met de eerdere turbines maar dan met een kleinere rotordiameter. Met deze windturbine op het terrein van de rwzi en de windturbines op de locaties ten oosten van de rwzi werkt het projectteam momenteel scenario’s uit.

Het gevonden alternatief heeft als positief resultaat dat de tijdsdruk kleiner is. Dit betekent dat het project kan wachten op het (nog te ontwikkelen) windbeleid van de gemeente Land van Cuijk, er meer tijd is voor overleg met de omgeving/bewoners en meer tijd voor (extra) onderzoeken ten behoeve van de wensen van de omgeving.

Veelgestelde vragen

Vragen? We helpen je graag!

Johan van Alphen

Functie
Omgevingsmanager
Telefoon
06-20 11 41 87
E-mail
windenergie@aaenmaas.nl

Ernst-Jan Melisie

Functie
projectleider
Telefoon
06-22 05 59 23