Aanpak hoogwater 's-Hertogenbosch en omgeving
In juli 2021 stonden grote delen van Limburg in korte tijd onder water, door een combinatie van hoogwater en extreme buien, een gevolg van klimaatverandering. Met enorme schade als gevolg. Dit kan ook in de regio ’s-Hertogenbosch gebeuren. De waterschappen, gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat gaan daarom het komende jaar samen aan de slag. We hebben de opgave in beeld en we gaan nu de mogelijke oplossingen verder in kaart brengen en uitwerken.
Locatie
Het projectgebied ligt in de wijde omgeving van ’s-Hertogenbosch, zowel in het beheergebied van waterschap Aa en Maas als waterschap De Dommel. We kijken samen met partners naar de gevolgen van hoogwater en mogelijke oplossingen van Boxtel tot ’s-Hertogenbosch. De belangrijkste beken die in dit gebied stromen zijn de Aa en de Dommel.
Wat gaan we doen?
- We willen ‘s-Hertogenbosch en omgeving goed beschermen tegen hoogwater;
- We zoeken daarom naar oplossingen om circa 36 miljoen kuub water op te vangen;
- We combineren de waterveiligheid met andere opgaven en kansen in het gebied, zoals woningbouw, natuurontwikkeling, landbouw, energie, recreatie en cultuurhistorie;
- We brengen de mogelijke oplossingen samen met de betrokken overheden verder in kaart;
- Vervolgens werken we mogelijke oplossingsrichtingen uit in samenwerking met maatschappelijke organisaties;
- De oplossingsrichtingen die daarna realistisch lijken gaan we aanvullen met ideeën en reacties van inwoners en belanghebbenden;
- Daar waar we op korte termijn al een maatregel uit kunnen voeren om wateroverlast te voorkomen, doen we dat.
Planning
In de eerste helft van 2022 gaan we de oplossingsrichtingen onderzoeken. Na de zomer van 2022 hebben we een beeld welke mogelijke oplossingen het meest realistisch en haalbaar zijn. Besluiten over de maatregelen nemen de besturen pas na goed overleg met betrokkenen.
Wat hebben we gedaan?
De afgelopen jaren zijn al veel maatregelen getroffen, zoals de aanleg van waterbergingen in het project Hoogwateraanpak ’s-Hertogenbosch (ook wel bekend als HoWaBo). Deze maatregelen blijken echter niet voldoende voor de toekomst. Uit recente berekeningen van de waterschappen blijkt dat als er veel water via de Maas én veel water via de beken de Aa en de Dommel naar ‘s-Hertogenbosch komt, bijvoorbeeld door extreme buien zoals in Limburg in de zomer van 2021, we het water uit de beken niet kwijt kunnen op de Maas. Er zijn daarom maatregelen nodig om 50 miljoen kuub water op te vangen. Met de eerdere maatregelen uit het project HoWaBo is er ruimte gerealiseerd voor het opvangen van 14 miljoen kuub water. Dat betekent dat er nog voor de resterende 36 miljoen kuub water een oplossing gezocht moet worden.
Bekijk meer achtergrondinformatie over het gebied en de opgave
Samenwerkingspartners
- Waterschap De Dommel
- Provincie Noord-Brabant
- Gemeente ’s-Hertogenbosch
- Gemeente Heusden
- Gemeente Boxtel
- Gemeente Vught
- Gemeente Sint-Michielsgestel
- Rijkswaterstaat
Veelgestelde vragen
Als er veel water via de Maas naar ’s-Hertogenbosch stroomt en er tegelijk veel water via de beken de Aa en de Dommel naar ’s-Hertogenbosch stroomt kan het voorkomen dat het water uit de beken niet meer uitstroomt in de Maas. Voor dit water moet een oplossing gezocht worden. Bijvoorbeeld door water te bergen op bepaalde locaties of het water in de beekdalen bovenstrooms vast te houden. Wij schatten in dat deze extreme situatie maximaal eens in de 150 jaar kan voorkomen. Dat betekent dat het ook dit jaar zou kunnen gebeuren. De kans dat het gebeurt, wordt gezien het veranderende klimaat groter. Als we geen maatregelen nemen tegen die situatie kan het zijn dat de A2 en verschillende woonwijken en bedrijventerreinen tot 2 meter onder water lopen. Dit willen we voorkomen, daarom is het belangrijk om na te denken over oplossingen voor dit probleem.
De opgave is om een oplossing te zoeken voor 50 miljoen kuub. In het eerdere project HoWaBo is al eerder ruimte voor 14 miljoen gerealiseerd. Wij zoeken in dit project nu naar oplossingen voor 36 miljoen kuub. Dit getal komt uit modellen die berekend en gecontroleerd zijn door de waterschappen, Rijkswaterstaat en onafhankelijke experts.
In dit gebied komen de Aa, Dommel en Maas samen. De beken Aa en Dommel voeren het grootste deel van de neerslag af uit het oosten van Brabant. Dat water moet allemaal door en om Den Bosch, dat aan het eind van de ‘trechter’ ligt.
Klimaatverdragen, nationaal en internationaal, laten geen ruimte voor twijfel meer. Het extreme weer is nu al zichtbaar, denk aan de overstromingen in Limburg in de zomer van 2021. Deze extreme weerbeelden zijn een teken van klimaatverandering. Het KNMI onderschrijft dit.
Reële scenario’s zijn geen overmacht. We kunnen zeker acties ondernemen die klimaatverandering remmen/tegengaan. Voorbereiding kost vaak minder dan achteraf oplossen. Daarom denken we nu na over oplossingen om toekomstige schade te voorkomen.
Projecten in de buurt
De volgende projecten bevinden zich in de buurt van het project 'Aanpak hoogwater 's-Hertogenbosch en omgeving':
Hoogwateraanpak ’s-Hertogenbosch (HoWaBo)

Aa en Maas heeft De Gement in Vught en de omgeving van het Engelermeer ingericht als waterbergingsgebieden. Deze beschermen ‘s-Hertogenbosch tegen hoog water.
Dynamisch Beekdal

Het nieuwe beekdal biedt meer ruimte voor recreatie. We herstelden verloren gegane natuur. Zo voorkomt Aa en Maas wateroverlast in ‘s-Hertogenbosch.
Natte Natuurparel Moerputten en Vlijmens Ven

Aa en Maas herstelde de zeldzame natuur in de Moerputten en het Vlijmens Ven. De waterhuishouding van het natuurgebied en het achterliggende gebied verbeterde.
Contact
Ingrid Rijkers

- Functie
- Projectmanager
- Telefoon
- 073-61 58 269
- irijkers@aaenmaas.nl
Zoë Verdiesen

- Functie
- Junior Projectleider
- Telefoon
- 06-42 20 66 67
- zverdiesen@aaenmaas.nl
Nieuwsbrief
Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Meld je aan voor de nieuwsbrief!